Luca Pacioli

Luca Bartolomeo de Pacioli, ook wel bekend als Luca Pacioli, was een Italiaanse wiskundige, boekhouder, theoloog en Franciscaner monnik. Hij wordt vaak beschouwd als de “vader van de moderne boekhouding” vanwege zijn baanbrekende werk op het gebied van dubbel boekhouden. Pacioli werd geboren in 1445 in Sansepolcro, een stad in Toscane, Italië, en stierf in 1517 in Rome.

Het dubbel boekhoudsysteem, kortweg dubbel boekhouden, is een methode van boekhouden waarbij elke transactie of gebeurtenis op zijn minst op twee verschillende manieren wordt geadministreerd. Elke transactie wordt hierbij zowel aan de creditkant van een of meer grootboekrekeningen geboekt, als aan de debetkant van een of meer grootboekrekeningen. Hierbij wordt gebruikgemaakt van dagboeken, zoals het kasboek, inkoopboek of verkoopboek, die een automatische tegenrekening kunnen hebben ingesteld.

Het dubbel boekhouden is een set van regels voor het opslaan van financiële informatie in een financieel boekhoudsysteem. Het dubbel boekhoudsysteem zoals dat vandaag de dag gehanteerd wordt, kreeg dus zijn uiteindelijke vorm al in de 15e eeuw.

Pacioli’s meest bekende werk is “Summa de arithmetica, geometria, proportioni et proportionalita” (Samenvatting van rekenkunde, geometrie, verhouding en proportionaliteit), dat hij in 1494 publiceerde. Dit boek was een van de eerste gedrukte werken in Europa dat de principes van dubbel boekhouden beschreef. Het boek bevatte ook een uitgebreide behandeling van wiskundige onderwerpen, waaronder algebra, meetkunde, en proportionele berekeningen.

Een van de meest opvallende aspecten van Pacioli’s werk was zijn nauwe samenwerking met de beroemde kunstenaar Leonardo da Vinci. Pacioli en da Vinci werkten samen in Milaan, waar ze een sterke vriendschap ontwikkelden. Pacioli schreef een boek genaamd “De Divina Proportione” (Over de goddelijke verhouding), waarin hij de gulden snede en andere wiskundige concepten beschreef. Dit boek bevatte ook illustraties van da Vinci, die hielpen om de wiskundige concepten visueel te verduidelijken.

Pacioli’s invloed strekte zich uit tot ver buiten zijn eigen tijdperk. Zijn werk op het gebied van boekhouding legde de basis voor moderne boekhoudkundige praktijken en principes. Zijn samenwerking met Leonardo da Vinci hielp om wiskunde en kunst te verenigen, en zijn theologische geschriften getuigen van zijn diepe toewijding aan zijn geloof.
In 2007 werd Pacioli opgenomen in de Accounting Hall of Fame voor zijn buitengewone bijdragen aan het vakgebied van de boekhouding. Zijn nalatenschap leeft voort in de vele boekhoudkundige principes die tegenwoordig nog steeds worden toegepast, en zijn werk blijft een inspiratiebron voor wiskundigen, kunstenaars en theologen over de hele wereld.